Bu olağanüstü derecede açık ve kışkırtıcı küçük kitapta, Richard Dienst’in en radikal önerisi çok fazla borçla değil, aslında çok azıyla yüklü olduğumuzdur. Evet, bize hükmeden kurumların ve güç biçimlerinin borçluluk düzenini reddetmenin ve kaçmanın yollarını bulmalıyız, fakat aynı zamanda ve muhtemelen çok daha önemli olarak, borçsuzluğun temel bir insani durum olduğunun farkına varmalı ve bir an önce bizleri birbirimize bağlayacak ve özgür kılacak toplumsal bağları oluşturmalıyız. Bu iki görevin birleşimi başlı başına heyecan verici ve hatta devrimci bir projedir.”
- Michael Hardt
Ne bulutlar ne de metafizik alemler modernliği bilir, çünkü modernliğin evrenselliği cüzdanınızda, sizi bitmek bilmeyen bir borç sarmalında sürükleyen ve hayatla özdeşleşen, onunla yer değiştiren bir hareketten müteşekkil. Richard Dienst nasıl oldu da borçluluk toplumumuzun yegane müştereği haline geldi diye soruyor. 2008’de Amerikalı ev sahiplerinin borçlarının dünya çapında krize sebep olduğu, Ereğli gibi 109.000 nüfuslu bir ilçede 60.000 kişinin icralık hale geldiği, herkesin kredi kartı borcundan dert yandığı bir dünya nasıl zuhur etti? Kredi kriziyle beraber bankalar, ülkeler, aileler iflas etti. Yunanistan ve İspanya’da Düyun-u Umumiye idareleri kuruldu. Her yerde ‘Yetersiz Bakiye’ ikazını duyuyor, her daim borçlanıyoruz. Bu küresel hal siyaseti de dönüştürüyor, siyaset ve özgürlük kavramlarını yeniden müzakereye açıyor. Borcun oluşturduğu “bağlar” ile finansal araç ve kurumların oluşturduğu borçluluk düzeni arasındaki ilişki dünyamızı nasıl şekillendiriyor?
Mizahi ve canlı bir dille yazılan Borç Bağları, Obama’nın ulusal güvenlik stratejisi, Prada mağazalarının mimarisi, U2’nin solisti Bono’nun “Afrika’nın Borçları Silinsin” kampanyasındaki halleri ve Marx’ın anlattığı bir peri masalından hareketle pratikler üzerinden borcu kuramsallaştırıyor. Piyasaların, siyasete tahakkümüne 2011 sonrası her yerde isyan bayrağının açıldığı, Syriza’nın iktidara gelebildiği, Büyük Buhran’daki eşitsizlik seviyesine geri dönülen dünyamızda, özgürlüklerimizin geleceği ve teminatı; borcun siyasallaşmasından, uzmanların büyülü dünyasından çıkarak yeryüzüne inmesinden geçiyor.
