Yaşam Yolu - 1
İç savaşın alevlerinin henüz tümüyle sönmediği ve yaşamın daha yeni yeni normale dönmeye başladığı dönemde, 1920 gününde, Eğitim Bakanlığı, o zamanlar genç bir öğretmen olan Anton Semyonoviç Makarenko'ya kimsesiz çocuklarla, çocuk suçlular için bir topluluk kurma görevini verdi. 1921 yılında Gorki Topluluğu adını alan bu çalışma-öğrenme-yaşama okulu, ana babaları iç savaşta ya da hastalıktan, açlıktan ölen sokak çocuklarını bir araya getirdi. Bu toplum dışına itilmiş gençleri değiştirmek ve onları birer dürüst, değerli, üretici, insan haline getirmek, Makarenko'nun yaşamının ereği oldu. Buradan elde ettiği zengin yaşam deneyimlerinin ışığı altında yıllar sonra kaleme aldığı Yaşam Yolu kitabıyla da büyük bir eğitimci olduğu kadar büyük bir yazar olduğunu katınladı. "Bu kitap benim her şeyim", diyen Makarenko, bu yapıtını tümüyle olgulara dayandırmış, birkaç ad ve durum dışında hiçbir şeyi değiştirmemiştir.
Yaşam Yolu - 2
Anton Makarenko, "yaşamımın yapıtı" diye nitelendirdiği Yaşam Yolu'nun birinci cildinde sokak çocuklarıyla çocuk suçluları bir araya getirerek onları yeni bir yaşam yoluna çıkarışını öyküsünü anlatıyordu. Çeşitli ödüllerin yanı sıra "edebiyatın gelişmesi alanındaki başarılarından ötürü" de ödüllendirilen, yazdığı romanların tümü, Maksim Gorki'nin kendisini "çoşkuyla" kutlamasına neden olan, eğitbilimsel görüş ve deneyimleriyle dünya çapında ün kazanan Makarenko, bu ikinci ciltte, belki de dünya tarihinde bir daha hiç yaşanmayacak, acı ve sevinçle dolu bir dönemi, insan olmanın tüm canlılığını, tüm karmakarışıklığını, coşkularla, ödüllerle dolu bir savaşımı destanlaştırmaktadır. Maksim Gorki yazarı şu sözlerle kutlamaktadır: "Sevgili Anton Semyonoviç, kitabınızı sevinç ve coşkuyla okudum. Çocuklara karşı duyduğunuz sevgi ve sevecenlik, insan ruhunu ne denli iyi tanıdığınızı, yapıtınızın her sayfasında görülmekte. Sizi bu kitabınızdan ötürü içtenlikle kutlarım." Louis Aragon'sa, Yaşam Yolu'yla ilgili duygularını şu sözlerle dile getiriyor: "Bugün, hiçbir dünya yazın tarihini Yaşam Yolu'nu yokumsayabileceğini sanmıyorum. Çünkü bu, daha önce eşi görülmemiş bir kitaptır, yeni bir yazın türüdür. Giderek büyüyen etkisini ölçebilmek olanaksız olduğu gibi, onun parlak geleceğinden yoksun bırakmak da olanaksızdır."
