Devleti Geri Getirmek - Türkiye ve Fransa’da Planlama ve Ekonomik Kalkınma Üzerine Karşılaştırmalı Bir Çalışma

Vedat Milor, “planlama” konusunu ve planlamanın ekonomik kalkınmadaki yerini Fransa ve Tu¨rkiye o¨rneklerini kars¸ılas¸tırarak ele alıyor: Milor’un 1990’da Amerikan Sosyoloji Dernegˆi’nin verdigˆi “en iyi tez o¨du¨lu¨”nu¨ kazandıgˆı doktora tezinden kitaplas¸tırılan Devleti Geri Getirmek egemen sınıfların yapılanıs¸ını, gu¨c¸/iktidar blokları arasında kurulan ve dagˆılan ittifakları, u¨lkelerinin kalkınması ic¸in ugˆras¸an planlamacıların tu¨m bu ilis¸kiler ic¸inde nasıl konumlandıklarını, c¸ıkar c¸atıs¸malarının ekonomik kararlar u¨zerindeki etkisini ustalıkla sergiliyor. Planlamanın getirilerini, uygulamada kars¸ılas¸ılan zorlukları, bu iki u¨lkedeki anlayıs¸ farklılıklarını kapsamlı bir sosyolojik ve iktisadi literatu¨r c¸erc¸evesinde degˆerlendiren Milor, bu alanda yapılmıs¸ en iyi c¸alıs¸malardan birine imza atıyor.

C¸in modelinin bas¸arısıyla Avrupa’da ve Amerika’da yeniden gu¨ndeme gelen “ekonomik planlama”yı inceleyen, bilhassa Tu¨rkiye’nin 1960’lı yıllardan sonraki kalkınma rotasına daha yakından bakmak isteyenler ic¸in o¨nemli bir kitap.

“Doktora tezleri alana bir ya da belki iki bu¨yu¨k katkı sunabilir ama u¨c¸, hatta do¨rt katkı sagˆlayan tez c¸ok enderdir. Milor’un tezinin, 1990’da Amerikan Sosyoloji Dernegˆi’nin o yıl verdigˆi ‘en iyi tez o¨du¨lu¨’nu¨ kazanması s¸as¸ırtıcı degˆil.” Michael Burawoy

“Vedat Milor... Fransa ve Tu¨rkiye’deki kapitalist planlama seru¨venlerini ve bu arada do¨nemin siyasal iktisadını renkli bir dille ve bu¨yu¨k ustalıkla inceliyor. (...) sadece Tu¨rkiye’nin 1960’lı ve 1970’li yıllardaki planlama deneyimi u¨zerine yapılan en iyi c¸alıs¸malardan biri degˆil, aynı zamanda Tu¨rkiye’nin I·kinci Du¨nya Savas¸ı sonrasındaki sanayiles¸me su¨recinin siyasal iktisadı u¨zerine en bas¸arılı c¸alıs¸malardan biri...”

S¸evket Pamuk