Eşyaların Patriyarkası

“Tasarım, bizim fikirlerimize verdigˆimiz bic¸imdir. I·nsan yapımı olan her s¸ey tasarlanmıs¸tır. Hem maddi du¨nyanın es¸yalarını -arabalar, seks oyuncakları, matkaplar, bisikletler, kıyafetler gibi- hem de sosyal tasarım gibi -kamusal alan, s¸ehir planlaması, ayrıca dil, yasalar ve politika- maddi olmayan s¸eyleri ic¸erir. [...] Bu kitap, du¨nyanın neden s¸u anda oldugˆu gibi oldugˆu ve neden pek c¸ok insana uymadıgˆı hakkında. Ve onu degˆis¸tirmek ic¸in ne yapabilecegˆimiz hakkında. Bu, c¸ic¸ekli elbisenin o¨yku¨su¨du¨r, tıpkı futbol ayakkabılarınınki gibi; video oyunlarının, seksin ve dinin o¨yku¨su¨.”

Kadınlar neden tuvalet sırasında daha uzun beklemek zorunda kalıyor? Elektrikli aletleri neden erkekler daha rahat kullanıyor? Bilgisayar oyunlarının bu¨yu¨k c¸ogˆunlugˆu neden erkeklerin ilgilerine, heveslerine hitap ediyor? Maddi du¨nyamızı, bu¨tu¨n es¸yamızı s¸ekillendiren tasarımcı, patriyarkanın ta kendisi olabilir mi?

Rebekka Endler Es¸yaların Patriyarkası’nda, ic¸inde yas¸adıgˆımız maddi du¨nyaya hu¨kmeden erkek egemen tasarımın izini su¨ru¨yor: Sadece ofis mobilyaları ya da kot pantolon gibi gu¨nlu¨k es¸yaların degˆil, kamusal alanı olus¸turan mimari, altyapı ve ulas¸ım du¨zenlemelerinin de, hatta Batı tıbbında uygulanan tes¸his ve tedavi yo¨ntemlerinin bile erkeklere go¨re belirlendigˆini go¨steriyor.

Es¸yaların Patriyarkası, verili kabul ettigˆimiz yapılı c¸evreye feminist bir go¨zle bakıyor - ve bizi es¸yaya sinmis¸ olan erkek-egemenligˆine dair yeni bir farkındalıgˆa davet ediyor.