Ariflerin Makamları

İbn-i Sina’nın Ariflere ve makamlarına dair yazdığı bu eser İşaretler ve Tembihler (eş-İşarat ve’t-Tenbihat) adlı kitabının içindeki iki bölümden ibaret olsa da bağımsız bir eser olarak görülmüş, tarih boyunca hem irfan ehli olarak tanınan Arifler hem de filozofların şaşkınlığına sebep olmuştur. Filozoflar, tarihçiler, araştırmacılar ve Ariflerin nazarında bir hekim ve filozof olarak tanınan İbn-i Sina’nın irfan ile ilgili böyle bir eser yazabilmesinin esrarı bir türlü çözülememiştir. Genel kabul ise Arif olmayan birisinin bu kadar kısa bir eserde İrfan’ı bu kadar güzel ve etkileyici bir şekilde tasvir edemeyeceğidir. Kitap iki bölümden oluşmaktadır. 1. Bölüm: Ariflerin Makamları, 2. Bölüm: Ayetlerin Esrarı. Kitabın birinci bölümü dikkat çekici kabul edilse de ikinci bölümde yazılanlar Ariflerin ve diğer bazı insanların yapabildikleri olağandışı eylemlerin sebeplerini hem felsefî hem de biyolojik sebeplerle açıklaması İrfan üzerine yazılmış en etkileyici eseri var eden asıl etkendir.

“Belki sana ariflerden haberler gelebilir, bu haberler alışılmışın dışında olabilir ve sen hemen yalanlamaya kalkışabilirsin. Öyleyse bekle, acele etme! Buna benzer olayların tabiatın sırlarında (bir takım) sebepleri vardır. Belki bunların bir kısmını sana anlatabilirim.”

İbn-i Sina