Osmanlı’dan Cumhuriyet’e Modernleşme: İktisadi, Siyasi, Sosyal ve Kültürel Temalar

Osmanlı İmparatorluğu’nun son iki yüz yılı, deyim yerindeyse batı karşısında kaybettiği üstünlüğünü yeniden kazanma mücadelesi ile geçmiştir. İmparatorluk yönetici ve aydınları bu süreç boyunca geniş bir alanda yapılacak reformlarla bunun gerçekleşeceğine inanmış, bu yolda pek çok adım atmışlardır. Ekonomik, siyasi, hukuki ve sosyal alanda yapılan reformlar, o dönemle sınırlı kalmayarak geleceği de önemli oranda şekillendirmiştir. Osmanlı’nın son dönemde geçirdiği dönüşüm, kendisinden sonra gelen reformculara da bir yol açmıştır. Cumhuriyetin kurucu kadroları son dönem Osmanlı bürokrasisi içinde bulunmuş, reformculukları bu ortamda şekillenmiştir. Haliyle cumhuriyetin ilanı sonrasında hayata geçirilen reformlarda geçmişin etkisini ve izlerini bulmak mümkündür. Yeni rejim kimi alanlarda geçmişten kesin bir kopuşu hedeflemişse de, sosyolojik ve siyasi gerçeklik buna müsaade etmemiştir. Çalışma bu gerçeklikler üzerinden Osmanlıdan cumhuriyete modernleşmeyi farklı alanlar üzerinden ele almış, siyasal, toplumsal, ekonomik ve kültürel gelişmeler üzerinden akademik bir değer yaratmaya odaklanmıştır.