Osmanlı Devleti'nin Tanzimat Dönemi'nde Kaza Yönetiminin İdari Yapısı ve Yargısal Fonksiyonu

Osmanlı Devleti, Tanzimat Dönemi'nde, birçok alanda olduğu gibi, taşra teşkilatında da önemli değişiklikleri hayata geçirmiştir. 1839 yılında Tanzimat Fermanı'nın ilanının ardından, muhassıllık sisteminin teşkil edilmesi ve 1842 yılında "kaza" idari biriminin kurulmasıyla başlayan süreçte, kaza yönetimini etkileyen çok sayıda düzenleme neşredilmiştir. Yargılama hukuku veya yargı kararı anlamı da dahil olmak üzere birden çok manayı ifade eden "kaza" ifadesi, çalışmamızda günümüze kadar uzanan ilçe teşkilatının temeli olması yönüyle ele alınmıştır. Belirtmek gerekir ki Tanzimat Dönemi öncesinde kadının/yargıcın idaresi altındaki bölgeyi ifade eden ve daha çok adli nitelikte bir terim olan kaza, Tanzimat Fermanı'nın ilanı ile beraber esas idari niteliğini kazanmış ve idari teşkilattaki yerini almıştır. Kitabımızda, taşra yönetimini belirleyen ve şekillendiren nizamname ve talimatnameler ışığında, Tanzimat Dönemi sonrası yeni yapısına kavuşan kaza yönetiminin Tanzimat Dönemi'ndeki idari yapısı ve yargısal fonksiyonu anlatılmaya çalışılmıştır.