Osmanlılar Dönemi’nde Teknoloji

Türkiye’de bilim tarihi araştırmaları oldukça erken sayılabilecek bir tarihte başladı ve üç büyük bilim insanının -Salih Zeki Bey, Abdülhak Adnan Adıvar ve Aydın Sayılı- nın katkılarıyla sağlam bir temele oturtuldu.
Buna karşın Osmanlılar Dönemi’ndeki teknoloji faaliyetlerinin genel bir resmi henüz çizilemedi; Adıvar, bugün de araştırmacılar tarafından başucu eseri olarak kullanılan Osmanlı Türklerinde İlim (İstanbul 1943) adlı eserinde, muhtemelen dönemin bilim tarihi anlayışının etkisi altında teknoloji tarihine çok az yer vermişti ancak bu eksiklik, özellikle de teknolojik gelişmeleri yakından izlemeye çalışan Osmanlıların medeni başarılarının takdir edilmesini ve bilim politikalarının doğru bir biçimde anlaşılmasını olanaksız kıldı.
Osmanlılar Dönemi’nde Teknoloji adını vermiş olduğumuz giriş mahiyetindeki bu kitap, söz konusu eksikliği gidermek maksadıyla hazırlandı. Çalışma üç bölüme ayrıldı: Birinci bölümde XVI. yüzyıla, ikinci bölümde XVIII. yüzyıla ve nihayet üçüncü bölümde ise XX. yüzyıla kadar gelen süreç içindeki teknolojik gelişmeler konu edildi ancak anlatım esnasında sadece kronolojik bir serimleme yapmakla yetinilmedi ve Osmanlı bilim ve teknoloji tarihi açısından kritik öneme sahip olduğunu düşündüğümüz soruların yanıtları da arandı.