Palu Kazası Nahiyeleri ve Köylerinin Demografik ve Sosyal Yapısı 1841

Şehirlerin demografik ve kısmen de olsa sosyal ve iktisadi yapısını ortaya çıkmasını sağlayan en önemli kaynak, hiç kuşkusuz nüfus defterleridir. Osmanlı Devleti, kuruluşundan XVI. yüzyılın sonuna kadar dönem dönem nüfus sayımı ve arazi tahrirleri yapmış lakin bu tahrirlerde sadece vergi mükellefi erkek nüfus kayıt altına alınmıştır. Askeri amaçlı yapılan ve bütün imparatorluğu kapsayan ilk modern nüfus sayımı Sultan II. Mahmud döneminde 1831 yılında yapılmaya başlanmışsa da bazı nedenlerden ötürü bu sayım devletin her tarafında aynı zamanda gerçekleşmemiştir. Bu sayımları içeren nüfus defterleri, Başbakanlık Osmanlı Arşivinde "Nüfus Defterleri" başlıklı özel bir fonda bulunup, araştırmacılara açık hale getirilmiştir. Nitekim çalışmamızın temelini oluşturan ve Palu kazasına tabi nahiyelerin nüfusunu ihtiva eden ve "Nüfus Defterleri" fonunda bulunan 2688 numaralı nüfus defteri ancak 1841 senesinde tamamlanabilmiştir.