Türkiye



sağlık sektöründe laboratuvar hizmet alımlarına yönelik yapılan bu



çalışma beş bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde; hizmet alımları



ile ilgili genel kavramlar, tarihsel gelişimi, mevzuatı, sınıflandırılması



ve verileri açıklanmıştır. İkinci bölümde; tıbbi laboratuvar hizmet



alımlarının tanımı, kapsamı, sınıflandırılması, ihtiyacın tespiti ve teknik



özelliklerin belirlenmesi anlatılmıştır.



Üçüncü bölümde; tıbbi laboratuvar hizmet alımları ihale işlemleri,



işleyişi ve ödeme işlemleri, dikkat edilmesi gereken hususlar, sınır değer



hesaplanması ve sorumluluklar açıklanmıştır.



Dördüncü bölümde; tıbbi laboratuvar hizmet alımları muhasebe



işlemleri, kıdem tazminatı, KDV tevkifatı ve Damga vergisi uygulamaları



anlatılmıştır. Beşinci bölümde tıbbi laboratuvar hizmet alım harcamaları



yıllar itibarıyla detaylı bir şekilde nominal ve reel rakamlarla ve kurumsal



bazda ayrıştırılarak anlatılmış ve analiz edilmiştir







(İÇİNDEKİLER)







Yazarlar Hakkında ............................................................................................................................... 4







Önsöz ....................................................................................................................................................... 9







Kısaltmalar ......................................................................................................................................... 12







İçindekiler ............................................................................................................................................ 15







Grafikler ............................................................................................................................................... 20







Tablolar/Şekiller ............................................................................................................................... 20







Kaynakça .......................................................................................................................................... 200







BÖLÜM I: GENEL BİLGİLER







1. Hizmet Alımları Kavramı ve Önemi .......................................................................... 25







2. Personele Dayalı Hizmet Alımları Kavramı ........................................................... 30







3. Sağlık Hizmet Alımları Kavramı ve Önemi ............................................................. 33







4. Sağlık Sektöründe Hizmet Alımlarının Gelişimi ................................................... 42







4.1. Tıbbi Hizmet Alımlarının Gelişimi ............................................................ 42







4.2. Destek Hizmet Alımlarının Gelişimi ....................................................... 52







5. Sağlık Sektöründe Hizmet Alımlarının Yönetimi .................................................. 56







6. Türkiye’de Sağlık Hizmet Alımları Mevzuatı ........................................................... 60







7. Türkiye’de Sağlık Hizmet Alımlarının Sınıflandırılması ....................................... 68







8. Türkiye’de Sağlık Hizmet Alımları Verileri .............................................................. 71







SAĞLIK İŞLETMELERİNDE TIBBİ LABORATUVAR HİZMET ALIMLARI YÖNETİMİ







16







BÖLÜM II: TIBBİ LABORATUVAR HİZMET ALIMLARI







1. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımları Tanım ve Kapsamı ...................................... 78







2. Tıbbi Laboratuvarlar Hizmet Alımlarının Sınıflandırılması ................................ 83







2.1. Tıbbi Biyokimya Laboratuvar Hizmet Alımları ............................................. 83







2.2. Tıbbi Mikrobiyoloji Laboratuvar Hizmet Alımları ......................................... 84







2.3. Tıbbi Patoloji Laboratuvarı Hizmet Alımları .................................................. 84







2.4. Doku Tipleme Laboratuvarı Hizmet Alımları ................................................ 84







2.5. Tıbbi Genetik Tanı Merkezi Laboratuvarı Hizmet Alımları ........................ 84







3. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımları İhtiyacın Tespiti ............................................. 85







4. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımlarında Teknik Özelliklerin Belirlenmesi ..... 89







4.1. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımlarına İlişkin Genel Özellikler ................. 92







4.2. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımlarında Dikkat Edilmesi







Gereken Teknik Hususlar .................................................................................... 99







4.2.1. Kit ve Cihazlarda Aranacak Teknik Özellikler .......................... 99







4.2.2. Sistemin Kurulum ve İşletilmesi İle İlgili Teknik Özellikler ... 104







4.2.3. Personel ve Ödemeler İle İlgili Teknik Özellikler .................. 109







4.3. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımlarında Hukuki ve







Tıbbi Sorumluluklar İle İlgili Düzenlemeler ............................................ 114







BÖLÜM III: İHALE İŞLEMLERİ, UYGULAMA VE ÖDEME







1. İhale İşlemleri ................................................................................................................ 119







1.1. İhale Dokümanlarının Hazırlanması .......................................................... 121







1.1.1. İdari Şartname ............................................................................ 121







1.1.2. Teknik Şartname ....................................................................... 122







1.1.3. Sözleşme Tasarısı ..................................................................... 124







1.2. Yaklaşık Maliyetin Tespiti ............................................................................... 125







1.2.1. Yaklaşık Maliyete İlişkin İlkeler .............................................. 126







1.2.2. Yaklaşık Maliyetin Hesaplanmasına







Esas Miktar ve Fiyatların Tespiti ............................................ 127







1.2.3. Yaklaşık Maliyetin Hesaplanması ve Güncellenmesi ...... 128







1.2.4. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımlarında







Yaklaşık Maliyetin Tespiti ....................................................... 130







1.2.5. Kamu Özel Ortaklığı İle Sağlık Tesisi







İşletmesi Durumunda Yaklaşık Maliyet Tespiti ................ 133







1.3. İhale Usulünün Belirlenmesi ....................................................................... 134







1.4. İhalenin Yapılması ............................................................................................ 134







17







2. Hizmet Alımlarının İşleyişi ve Ödeme Yapılması .................................................. 139







2.1. İşe Başlama ..................................................................................................... 139







2.2. Hizmet Sunumu .............................................................................................. 140







2.3 Hizmet Sunumunun Kontrolü .................................................................... 141







2.3.1. Muayene ve Kabul Komisyonlarının







Kuruluşu ve Görevleri ...............................................................141







2.3.2. Muayene ve Kabul İşlemleri ................................................... 143







2.4. Satın Alınan Hizmet Bedelinin Ödenmesi ................................................ 145







3. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımlarında Dikkat Edilmesi Gereken Hususlar......150







4. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alımlarında Sınır Değer Hesaplanması .................... 155







5. Hizmet Alım İhalelerinde Sorumluluklar .................................................................... 158







5.1. Bakanların Sorumluluğu ............................................................................... 158







5.2. Üst Yöneticilerin Sorumluluğu .................................................................... 158







5.3. Harcama Yetkililerinin Sorumluluğu ......................................................... 159







5.4. Gerçekleştirme Görevlileri Sorumluluğu ................................................. 159







5.5. Muhasebe Yetkililerinin Sorumluluğu ....................................................... 160







BÖLÜM IV: MUHASEBE İŞLEMLERİ







1. Hizmet Alımları Giderlerinin Muhasebe İşlemleri .................................................... 168







1.1. Dışardan Hizmet Satın Alınması ....................................................................... 168







1.2. Aynı İl İçindeki Sağlık Bakanlığına Bağlı Kurumdan







Hizmet Satın Alınması .................................................................................... 169







1.3. Başka İldeki Sağlık Bakanlığına Bağlı Kurumdan







Hizmet Satın Alınması ......................................................................................... 170







1.4. Kurumların Dışardan Ortak Hizmet Satın Alması ...................................... 172







2. Kıdem Tazminatı Uygulaması ve Muhasebe İşlemleri ........................................... 175







2.1. Muhasebe İşlemleri .............................................................................................. 176







3. KDV Tevkifatı Uygulaması ................................................................................................ 178







4. Damga Vergisi Uygulaması .............................................................................................. 179







SAĞLIK İŞLETMELERİNDE TIBBİ LABORATUVAR HİZMET ALIMLARI YÖNETİMİ







18







BÖLÜM V: HARCAMA RAKAMLARI VE ANALİZİ







1. Yıllara Göre Hizmet Alım Harcamaları ......................................................................... 184







1.1. Sağlık Bakanlığı Hizmet Alım Harcamaları .................................................. 185







1.2. Kamu Üniversite Hastaneleri Hizmet Alım Harcamaları ........................ 186







1.3. Özel Sektör Sağlık Tesisleri Hizmet Alım Harcamaları ............................ 188







2. Yıllara Göre Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları ..................................... 189







2.1. Sağlık Bakanlığında Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları ....... 190







2.2. Kamu Üniversite Sağlık Tesisleri







Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları ............................................... 191







2.3. Özel Sektör Sağlık Tesisleri Tıbbi Laboratuvar







Hizmet Alım Harcamaları ................................................................................... 192







3. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının







Hizmet Sunucularına Göre Dağılımı .............................................................................. 193







4. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının







Toplam Hizmet Alım Harcamaları İçindeki Oranı ..................................................... 194







5. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının







Toplam Sağlık Harcamaları İçindeki Oranı .................................................................. 195







6. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları Analizi ............................................... 196







6.1. Yatan Hasta Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları ......... 196







6.2. Muayene Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları .............. 198







SAĞLIK İŞLETMELERİNDE TIBBİ LABORATUVAR HİZMET ALIMLARI YÖNETİMİ







20







GRAFİKLER







Grafik 1. Hizmet Alım Harcamaları, TL, 2016 yılı fiyatlarıyla, 2002-2016, Türkiye ... 184







Grafik 2. Sağlık Bakanlığı Hizmet Alım Harcamalarının







Hizmet Çeşidine Göre Dağılımı, %, 2016 ........................................................ 186







Grafik 3. Kamu Üniversite Sağlık Tesisleri Hizmet Alım Harcamalarının







Hizmet Çeşidine Göre Dağılımı, %, 2016 ........................................................ 187







Grafik 4. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları, TL,







2016 yılı fiyatlarıyla, 2002- 2016, Türkiye ....................................................... 189







Grafik 5. Sağlık Bakanlığında Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları,







TL, 2016 yılı Fiyatlarıyla ......................................................................................... 190







Grafik 6. Kamu Üniversite Sağlık Tesisleri Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım







Harcamaları, TL, 2016 yılı Fiyatlarıyla ............................................................... 191







Grafik 7. Özel Sektör Sağlık Tesisleri Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım







Harcamaları, TL, 2016 yılı Fiyatlarıyla, 2002- 2016 ...................................... 192







Grafik 8. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının Sağlık Hizmet







Sunucularına Göre Oranı, % ................................................................................. 193







Grafik 9. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının Toplam Hizmet Alım







Harcamaları İçindeki Oranı, Milyon TL, % ........................................................ 194







Grafik 10. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının







Sağlık Harcamaları İçindeki Oranı, Milyon TL, % ........................................ 195







Grafik 11. Yatan Hasta Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları ................ 196







Grafik 12. Yatan Hasta Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları, TL ......... 197







Grafik 13. Muayene Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları ...................... 198







Grafik 14. Muayene Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları, TL .............. 199







TABLOLAR / ŞEKİL







Tablo 1. İzne Tabi Tıbbi Cihaz, Tıbbi Cihaz Hizmet ve Tıbbi Hizmet Alımları Listesi...... 58







Tablo 2. Yıllara Göre Sağlık Personelinin Sayıları, Tüm Sektörler, Türkiye ..................... 71







Tablo 3. Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlarda Hizmet Çeşidine







Göre Hizmet Alımları Kapsamında Çalıştırılan İşçi Sayısı, 2002-2016............. 72







Tablo 4. Hizmet Çeşidine Göre Hizmet Alımları Kapsamında Çalıştırılan







İşçi Sayısının Sağlık Bakanlığı ve Bağlı Kuruluşlara göre Dağılımı, 2016....... 73







Tablo 5. Hizmet Alım Harcamaları, TL, 2016 yılı fiyatlarıyla,







USD, 2002- 2016, Türkiye..............................................................................................184







Tablo 6. Sağlık Bakanlığı Hizmet Alım Harcamaları, TL,







2016 yılı fiyatlarıyla, USD, 2002- 2016.......................................................................185







Tablo 7. Sağlık Bakanlığı Hizmet Alım Harcamalarının







Hizmet Çeşidine Göre Dağılımı, Milyon TL ..............................................................185







Tablo 8. Kamu Üniversite Sağlık Tesisleri Hizmet Alım Harcamaları,







TL, 2016 yılı fiyatlarıyla, USD, 2002- 2016................................................................186







Tablo 9. Kamu Üniversite Sağlık Tesisleri Hizmet Alım Harcamalarının







Hizmet Çeşidine Göre Dağılımı, Milyon TL..............................................................187







Tablo 10. Özel Sektör Hizmet Alım Harcamaları, TL, 2016 yılı fiyatlarıyla,







USD, 2002- 2016...............................................................................................................188







Tablo 11. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları, TL,







2016 yılı Fiyatlarıyla, USD, 2002- 2016, Türkiye.....................................................189







Tablo 12. Sağlık Bakanlığında Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları, TL,







2016 yılı Fiyatlarıyla, USD, 2002- 2016.....................................................................190







Tablo 13. Kamu Üniversiteleri Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları, TL,







2016 yılı Fiyatlarıyla, USD, 2002- 2016....................................................................191







Tablo 14. Özel Sektör Sağlık Tesisleri Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım







Harcamaları, TL, 2016 yılı Fiyatlarıyla, USD, 2002- 2016...................................192







Tablo 15. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının Sağlık Hizmet







Sunucularına Göre Oranı, %........................................................................................193







Tablo 16. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının Toplam Hizmet Alım







Harcamaları İçindeki Oranı, Milyon TL, % .............................................................. 194







Tablo 17. Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamalarının Sağlık Harcamaları







İçindeki Oranı, Milyon TL, % ....................................................................................... 195







Tablo 18. Yatan Hasta Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları ..................... 196







Tablo 19. Yatan Hasta Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları, TL, USD .. 197







Tablo 20. Muayene Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları .......................... 198







Tablo 21. Muayene Başı Tıbbi Laboratuvar Hizmet Alım Harcamaları, TL, USD ....... 199







Şekil 1. Hizmet Alımlarının İhale Yöntemiyle Temin Edilmesi İşlemleri.......................120