Cumhuriyet, İslam ve Kürt tarihinin en önemli hadiselerinden olan Şeyh Said Hareketi hakkında yüzlerce kitap ve makaleler yayınlandı. Ancak Şeyh Said Efendi’nin hayatını, şahsi özelliklerini, ilmini ve şeyhliğini anlatan bir eser çıkmamıştır. Elinizdeki eser bu yönüyle bir ilktir. Bu eseri benzer kitaplardan farklı kılan bir husus ise yazarı Abdulilah Fırat’ın Şeyh Said Efendi’nin torunu olmasıdır. Çalışmadaki bilgiler birinci kaynaktan okuyucuya ulaşmaktadır. Şeyh Said Efendi’yi tanımak, hayat çizgisini bilmek, 1925’teki kıyamı ve şehadetini anlayabilmek için bu üç ciltlik eser rehber niteliğindedir.
Eserin birinci cildinde; Şeyh Said Efendi’nin hayatı, tarihe iz bırakan ailesinin geçmişi, ilmi ve tasavvufi anlayışı, birçok anektod ve konuya yer verilmiştir.
İkinci ciltte Şeyh Said Efendi’nin eserleri, eşyaları, sancağı, Birinci Dünya Savaşı ve Ermeni meselesi, M.Kemal Paşa’yla Diyarbekir görüşmesi, İzmir işgali, Erzurum Kongresi, Molla Said Kurdi’yle görüşmesi, Alevilerle ilişkisi, Mustafa Kemal’e muhalefet etme sebepleri ve Şeyh Said mefkuresi ile Mustafa Kemal fikriyatının birbirine aykırı görüşleri, Şeyh Said Efendi’nin kıyam için yola çıkışı, istişare toplantıları ve yaptığı çağrılara ana hatlarıyla değinilmiştir.
Üçüncü ciltte Lozan sonrası durum, 1925 Şeyh Said Kıyamı’nın hazırlıkları, gelişimi, tedbirler, hadiseye ilişkin bilgi ve belgeler, Şeyh Said Efendi’nin ihanet sonucu yakalanışı, Diyarbekir’e götürülüşü anlatılmıştır. Hareketin süreci, savcılık ifadesi, mahkeme ifadelerine ve mütalaaya yer verilmiştir. Şeyh Said hareketinin sebep, gerekçe ve amaçları, Şeyh Said’in yazılı son savunması, Şark İstiklal Mahkemesi’nin nihai kararı, Şeyh Said ve arkadaşlarının şehit oluş süreci işenmiştir. Ayrıca, Şark İstiklal Mahkemesi arşivinde bulunan Şeyh Said Efendi ve arkadaşlarına ait mektuplar eklenmiştir.
