Vakanüvis Raşid'in Sıhhat-Abad Mesnevisi

Osmanlı Devleti’nin resmi vakanüvislerinden olan Mehmed Raşid Efendi, tarihçiliğinin yanı sıra elçilik, kadılık ve kazaskerlik gibi hassas görevlerde yer almış bir devlet adamı ve aynı zamanda edebi yönü de ihmal edilemeyecek önemli bir isimdir.

Raşid’in tarihçiliği, devlet adamlığı ve şairlik taraflarının önüne geçmişse de kaleme aldığı eserler göz önünde bulundurulduğunda döneminin saygın şairleri arasında değerlendirilebilir. Raşid kendine özgü uslubu ile ardından söz ettirmiş ve edebiyat çerçevelerinin dikkatini çekerek şuara tezkirelerinde kendisinden bahsedilmesini sağlamıştır.

Şuara tezkirelerinde ve diğer kaynaklarda kendisiyle ilgili yapılan değerlendirmeler, Divan’ında yer alan şiirleri ve Sıhhat-Abad isimli alegorik mesnevisi şairlik seviyesini göstermesi bakımından önemlidir.

Bu çalışmanın konusu Raşid’in kaleme aldığı Sencide-i Kitab-ı Sıhhat-abad adlı mesnevidir. Bu eser, alegorik üslupla yazılmış bir aşk mesnevisidir. Eserin dikkat çeken taraflarından biri de Fuzuli’nin Sıhhat u Maraz adlı eserinden hareketle yazılmış olmasıdır.

Hüsn ü Aşk veya Sergüzeşt-name-i Rüh adlarıyla da bilinen Sıhhat u Maraz Fuzuli’nin Farsça olarak kaleme aldığı bir eserdir.

Sıhhat-abad’ın bir bölümünde mesnevinin kahramanlarından Kubad, Dana’dan kendisine bir hikaye anlatmasını ister ve Dana da ona Sıhhat u Maraz’ı şiir diliyle yani manzum olarak anlatır. Toplamda 1480 beyit olan bu eserin yaklaşık 600 beytitlik bir bölümünde Sıhhat u Maraz’ın manzum şeklidir.